Siyanürün dolaylı zararları neler? Siyanür sızıntıları çevreyi ve halk sağlığını tehdit eder mi?

Son derece tehlikeli bir bileşik olan siyanürün etrafa salınması durumunda kıymetli çevresel tesirlere ve halk sıhhati risklerine yol açabileceğine işaret eden uzmanlar, siyanür sızıntılarının toplu balık vefatlarından, içme suyu kaynaklarının kirlenmesine ve hatta tarım topraklarının ziyan görmesine neden olacağını söylüyor.

Yeraltı suyuna olan siyanür sızıntısının uzun mühlet devam edebileceğini ve içme suyu kaynaklarını kirletebileceğini söz eden Etraf Sıhhati Program Lideri Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Adiller, “Yeraltı suyuna sızan siyanür yeraltı suyunun kontaklı bulunduğu havza boyunca da taşınabilir.” ihtarında bulundu.

Üsküdar Üniversitesi Etraf Sıhhati Program Lideri Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Adiller, Erzincan İliç’te altın madeninde meydana gelen toprak kaymasının akabinde bölgede yaşanan sızıntısı kuşkusu nedeniyle siyanür ve siyanürün muhtemel ziyanları tartışmaya başlandı. Bunun üzerine Dr. Adiller, toprağa ve suya karışması konusunu kıymetlendirdi.

“Siyanür etrafa salınması durumunda çevresel tesirlere ve halk sıhhati risklerine yol açabilir”

Siyanürün süratle tesir eden ve potansiyel olarak ölümcül tesir yaratabilecek bir kimyasal olduğunu lisana getiren Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Adiller, “Siyanür son derece tehlikeli bir bileşiktir ve etrafa salınması durumunda kıymetli çevresel tesirlere ve halk sıhhati risklerine yol açabilir. Siyanürün uzun müddetli kullanımlarında toprağa, suya hatta havaya bile karışması kelam konusu olabilir. Siyanür sızıntıları toplu balık vefatlarından, içme suyu kaynaklarının kirlenmesine ve hatta tarım topraklarının ziyan görmesine neden olur. Birtakım kaynaklar, siyanürün nispeten inançlı olduğunu, zira dökülse bile yüzey suyunda süratle parçalandığını tez etmektedir. Lakin siyanürün parçalandığı bileşikler de ziyanlı olabilir.” dedi.

“Sızan siyanür yeraltı suyunun kontaklı bulunduğu havza boyunca da taşınabilir”

“Toprakta bulunan siyanür, yağışlarla birlikte çözünerek yeraltı ve yüzeysel sulara geçebilir. Bu suda çözünmeyle birlikte dereler ve ırmaklarla akarsu havzası boyunca taşınabilir. Ayrıyeten yeraltı suyuna sızan siyanür yeraltı suyunun temaslı bulunduğu havza boyunca da taşınabilir.” diyen Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Adiller, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Yeraltı suyuna siyanür sızıntısı uzun müddet devam edebilir ve içme suyu kaynaklarını kirletebilir. Siyanürle kirlenmiş yeraltı suyu, ilişkili olduğu komşu akarsuları da kirletebilir.

Siyanürün dolaylı tesirleri neler?

Siyanürün direkt tesirlerinin yanında bir de dolaylı tesirleri bulunmaktadır. Siyanür öncellikle toprak bünyesine girdiğinde toprak içerisinde istikrarda bulunan pek çok minerali tepkiye girecek hale getirebilir. Bu hususlar ortasından Arsenik üzere epey toksik ve kanserojen özellikli unsurlar de yer alıyor. 

Siyanür tabiatta kolay parçalansa da bu hususlar tabiatta kısa müddette parçalanmaz ve etrafın ögeleri ortasında taşınabilir. Bilhassa tarım yerlerine ve otlak alanlara taşınması bu unsurların besinlere geçmesine ve tesir derecesini arttırmasına sebep olur.” 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı