Kumar bağımlılığı, sadece bireyleri değil, aileleri ve toplumları da derinden etkileyen bir sorun olarak her geçen gün yaygınlaşıyor.
Kumar bağımlılığı, sadece bireyleri değil, aileleri ve toplumları da derinden etkileyen bir sorun olarak her geçen gün yaygınlaşıyor. Bilhassa sanal kumarın yükselişiyle birlikte bağımlılık oranlarında önemli bir artış gözlemleniyor. Bu bağımlılık, şahısların maddi kayıplara uğramasıyla birlikte aile bağlarında bozulmalar, duygusal çöküşler ve toplumsal izolasyon üzere sonuçlar doğuruyor. Yeşilay, bu tehlikeli süreci durdurmak emeliyle Yeşilay Danışmanlık Merkezlerinde (YEDAM) tamamı bağımlılık alanında çalışan uzman psikolog ve sosyal hizmet uzmanlarından oluşan takımlar ile bağımlı bireylere ve bağımlı bireylerin yakınlarına ücretsiz psikoterapi ve sosyal destek hizmeti veriyor.
Türkiye’nin 81 ili ve KKTC’de olmak üzere toplam 107 YEDAM bulunuyor. YEDAM’a 115 İstişare Hattı üzerinden ulaşılabiliyor. Bağımlı ve bağımlı yakınları, Yeşilay Danışmanlık Merkezinden aldığı dayanakla hayata tekrar tutunuyor, renklerini yine kazanıyorlar. 2015 yılından bu yana hizmet veren YEDAM’larda şu ana kadar gerçekleştirilen görüşme sayısı 316 bin.
Son yıllarda, kumar bağımlılığı sebebiyle Yeşilay Danışmanlık Merkezleri’ne yapılan müracaatlarda önemli bir artış yaşanıyor. YEDAM’a gelen müracaatların %37’si kumar bağımlılığı nedeniyle gerçekleşiyor. Bu oran, husus bağımlılığı nedeniyle yapılan müracaatlara yakın seyrediyor. Türkiye genelindeki 107 adet Yeşilay Danışmanlık Merkezinin %34’ünde ise kumar bağımlılığı rehabilitasyon süreçlerine dahil olan danışan sayısı, öteki bağımlılık tiplerinin önüne geçmiş durumda. Bir öbür kıymetli istatistik ise danışanların %75’inin arkadaşlarında da kumar oynama davranışı görülmesi.
Kumar, bireylerin hem maddi hem de ruhsal sıhhatini olumsuz etkilerken, aile içi ilgilerde de derin yaralar açıyor. Meslek ayırt etmeksizin doktor, işçi, asker gibi farklı meslek kümelerindeki bireylerde de kumar bağımlılığı sıkça görülüyor. Bu durum, kumarın toplumun her kesitini etkileyen önemli bir sorun olduğuna işaret ediyor.
Kumarın Aile ve Toplum Üzerindeki Etkileri
Kumar oynama bozukluğu, maddi zorluklar, aile içi çatışmalar, duygusal çöküşler ve toplumsal bağların zayıflaması üzere olumsuz sonuçlar doğuruyor. 2023 yılında YEDAM’a başvuran bayanların sayısı, 2022’ye kıyasla iki katına çıktı. Bu artış, kumar bağımlılığının sadece erkeklere mahsus olmadığını ve toplumun her kesitini etkilediğini ortaya koyuyor. Ayrıyeten, bağımlılıkla gayret edenlerin %51’i spor bahisleriyle başlayarak, daha sonra casino oyunlarına yöneliyor ve bağımlılıkları derinleşiyor.
Kumar bağımlılığının bir öteki kıymetli noktası, karın süratle karşılanması beklentisi. Öte yandan, kumarda yaşanan maddi kayıplar, onları daha fazla risk almaya itiyor. Uygunlaşmak için harekete geçmekteki gecikmenin değerli bir nedeni ise, “ayıp olur” ya da “adı makus anılır” üzere toplumdaki yaygın önyargılar. Halbuki bağımlılık sorunu yaşayanların en kısa müddette uzman dayanağı alması, düzgünleşme sürecini de hızlandırıyor.
Yeşilay Genel Lideri Doç. Dr. Mehmet Dinç: “YEDAM’larda Türkiye’ye has geliştirdiğimiz bir bağımlılık psikososyal takviye modeli uyguluyoruz”
Yeşilay Genel Lideri Doç. Dr. Mehmet Dinç, kumar bağımlılığına karşı sundukları tahlilin bireyler ve ailelere yönelik psikoterapi ve toplumsal dayanak hizmeti sunmak olduğunu belirtti. Dinç, “Yıllara dayanan araştırmalar ve pratik tecrübelerle geliştirdiğimiz özel rehabilitasyon yollarımız, kumarın ruhsal tetikleyicilerine odaklanıyor ve bireylere sağlıklı başa çıkma maharetleri kazandırıyoruz. Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) ve Motivasyonel Görüşme Teknikleriyle, kumar oynama isteğiyle nasıl başa çıkılacağını öğretiyoruz.” dedi.
Dinç ayrıyeten, aile terapisinin kıymetine dikkat çekerek, “Kumar bağımlılığı yalnızca bireyi değil, tüm aileyi etkileyen bir meseledir. YEDAM’da sunduğumuz aile terapileri, rehabilitasyon sürecine ailelerin de dahil edilmesi, finansal idare marifetlerinin kazandırılması ve aile içi inancın yine inşa edilmesini içeriyor. Ailelerin bu sürece dahil edilmesi, düzgünleşme oranlarını önemli biçimde artırıyor.” sözlerini kullandı.
YEDAM’da Sunulan Takviyeler ve Terapiler
YEDAM’da kumar bağımlılığıyla gayret eden bireylere ve ailelerine, ücretsiz ferdî ve küme terapileri sunuluyor. 18 oturumdan oluşan ferdî terapiler ve 5 oturumdan oluşan aile küme terapileri, bağımlılıkla çabada güçlü bir dayanak sağlıyor. Küme terapisine katılan bireyler, yalnız olmadıklarını fark ederek rehabilitasyon sürecinde dayanışma ortamı oluşturuyor.
Bir yıllık nizamlı ruhsal takviye programını tamamlayan bireylerde, güzelleşme oranlarında gözle görülür bir artış sağlanıyor. İyileştirilmeyen kumar bağımlılığı, borçlanma, iş kaybı ve yasal sıkıntılar üzere önemli sonuçlar doğurabiliyor. Yeşilay, kumar bağımlılığıyla uğraş etmek ve rehabilitasyona erişimi kolaylaştırmak gayesiyle çalışmalarını sürdürmeye devam ediyor. Alanında uzman psikolog ve sosyal hizmet uzmanları, bağımlılıktan kurtulma yolunda şahıslara rehberlik ediyor. Ayrıyeten adım adım sağlıklı bir hayat yolunda takviye veriyor. Doç. Dr. Mehmet Dinç, doğru takviyeyle kumar bağımlılığının üstesinden gelmenin mümkün olduğunu vurgulayarak, Yeşilay’ın bu gayrette şahısların ve ailelerin yanında olduğunu belirterek, 115 numaralı dayanak sınırından 7 gün 24 saat danışmanlık alabileceklerini tabir etti.
Kamuoyuna Kıymetli Çağrı
Doç. Dr. Mehmet Dinç, aile terapisinin kumar bağımlılığını önlemedeki katkısını şu sözlerle tabir etti: “Bağımlı ve bağımlı yakınları 115 Müracaat Hattı’mızı arayarak YEDAM’dan randevu alabilir ve bu hizmetten fiyatsız faydalanabilirler. Aile terapisi, kumar bağımlılığının sadece bireyi değil, tüm aileyi etkilediğini göz önünde bulundurarak tasarlandı. YEDAM’da ailelere sunduğumuz takviye, kumar oynayan bireyin rehabilitasyon sürecine dahil edilmesi, finansal idare, sonların belirlenmesi ve inancın tekrar inşa edilmesi üzere kritik bahisleri içeriyor. Ailelerin bu sürece dahil edilmesi, güzelleşme oranlarını önemli formda artırıyor. Kumar bağımlılığı, kişisel bir sorun olmaktan öte, ailevi ve toplumsal bir problemdir. Lakin hakikat dayanakla düzgünleşme mümkündür. Kumar bağımlılığı sorununa yakalanmış kardeşlerimize bu işin tedavisi olduğunu, tahlili olduğunu, yolun sonu olmadığını tabir etmek istiyoruz. Bir arada bu sorunu çözelim istiyoruz, biz yanlarındayız, uzman arkadaşlarımız yanlarında. Türkiye’nin her yerinde, bu kardeşlerimizi hayata döndürmek ve sorunlarını çözmek için hizmetlerindeyiz”.
Kumar Oynama Bozukluğu Dataları (Kaynak: Yeşilay Danışmanlık Merkezleri)
–Başvuru yapan şahısların yaş ortalaması 34
-Başvuru yapan şahısların %97’si erkek
-Başvuru yapan bireylerin %53’ü evli
-Başvuru yapanların %85’inin eğitim seviyesi lise ve üzeri
-Kumar oynama davranışı bireylerde, %67 oranında spor bahisleri oynama ile başlıyor ve yaş ortalaması 21,31
-Kumar oynama davranışını sürdüren bireylerin, en sık oynadığı kumar çeşidi %51 oranıyla spor bahisleri olurken, ikinci sırada %40 oranıyla casino oyunları yer alıyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
